سلسله‌نشست‌های مروری هفته: مروری بر تاریخ توسعة اقتصاد روسیه
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
سومین سلسله‌نشست‌های مروری بر تجربة توسعة اقتصادی کشورها با رویکرد مطالعات کشوری با تمرکز بر حوزة اقتصادی، با عنوان «مروری بر تاریخ توسعة اقتصاد روسیه» با سخنرانی دکتر احسان رسولی‌نژاد، استادیار گروه مطالعات روسیه دانشکده، در روز سه‌شنبه 25 اردیبهشت 1397 در تالار فرهنگ دانشکدة مطالعات جهان برگزار شد.
در این نشست که دنبالة دومین نشست بررسی تاریخی توسعة اقتصادی روسیه مورخ سه‌شنبه 18 اردیبهشت 1397 بود، توسعة اقتصادی در دوران شوروی بررسی شد.
دورة زمانی پس از انقلاب اکتبر 1917 میلادی تا فروپاشی شوروی در سال 1991 میلادی از لحاظ سیاست‌های توسعة اقتصادی به کمونیسم جنگی، سیاست جدید اقتصادی، برنامه‌های پنج‌سالة توسعه، استالین‌زدایی و پرسترویکا (بازسازی سیستم اقتصادی) دسته‌بندی می‌شود.
دورة کمونیسم جنگی که مجموعه سیاست‌های اقتصادی در زمان جنگ داخلی روسیه است شامل مواردی همچون دولتی‌سازی زمین‌ها، دولتی‌سازی بانک‌ها، کنترل تجارت خارجی و تجارت داخلی توسط دولت و برقراری نظام توزیع مازاد تولید محصولات کشاورزی می‌شود. این سیاست از سال 1917 الی 1919 میلادی به نصف‌شدن تولید ملی این کشور انجامید و قحطی سال 1920 میلادی نیز در ادامة این سیاست در روسیه به‌وقوع پیوست.
با شروع رهبری لنین، سیاست جدید اقتصادی معرفی شد و بر اساس آن اصلاحات مالیاتی، اصلاحات پولی (معرفی روبل طلایی)، اصلاحات آموزشی (برقراری سیستم انحلال بیسوادی (Likbez)) و اصلاحات تجاری و صنعتی رخ داد. در این دوران، بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش درصد باسوادی در شوروی را شاهدیم.
با شروع رهبری استالین، برنامه‌های پنج‌سالة توسعه آغاز شد. برنامة نخست توسعه با پیشبرد سسیتم آموزشی لیکبز لنین و بومی‌سازی آموزشی، معرفی کالخوز به‌جای ساوخوز، توسعة صنایع سنگین و جابه‌جایی اجباری نیروی کار از بخش کشاورزی به بخش صنعت اجرا شد. برنامة دوم توسعة شوروی با احساس تهدید ژاپن از شرق و آلمان از غرب، با تمرکز بر توسعة صنایع مهمات‌سازی اجرا می‌شود. بسیاری از اندیشمندان اقتصادی، اجرای درست برنامة دوم توسعة شوروی را یکی از دلایل اصلی پیروزی شوروی در برابر آلمان نازی می‌دانند.
با مرگ استالین، رهبران بعدی شوروی، سیاست‌های مختلفی در جهت استالین‌زدایی پیش‌می‌برند. دورة شکوفایی اقتصادی شوروی که از اواسط دهة 1950 تا شوک نفتی 1973 میلادی رخ می‌دهد همراه با رشد تولیدات کشاورزی، ورود ایدئولوژی فورديسم به شوروی و مکانیزه‌شدن حوزة کشاورزی است. دورة رکود اقتصادی شوروی، پس از شوک نفتی سال 1973، از طرفی همراه با وابستگی افزایشی اقتصاد شوروی به صادرات نفت و گاز بود؛ و از سویی به‌دلیل وفور پترودلار، شوروی نیاز به رفع مشکلات اقتصادی موجود کشور را لازم ندانست. در این برهة زمانی شاهد افزایش وابستگی شوروی به واردات فناوری و ماشین‌آلات از غربیم.
دورة 1984 الی 1991 میلادی که همراه با رهبری گورباچف است، برنامة پرسترویکا با دو هدف جلوگیری از روند رکود اقتصادی و افزایش رفاه اجتماعی آغاز می‌شود که به‌دلیل افت قیمت نفت و تحریم‌های غرب علیه این کشور به‌دلیل مداخله در امور افغانستان، وضعیت اقتصاد شوروی رو به انحلال رفت و فروپاشی اقتصاد شوروی در سال 1991 میلادی با بسته‌شدن کامل کانال‌های اعتباری بانک‌های خارجی اتفاق می‌افتد.
چکیده‌ای از نشست نخست بررسی تاریخی توسعة اقتصادی روسیه مورخ سه‌شنبه 18 اردیبهشت 1397 در این آدرس موجود است.
چکیده‌ای از نشست سوم بررسی تاریخی توسعة اقتصادی روسیه مورخ سه‌شنبه 1 خرداد 1397 در این آدرس موجود است.
[/av_textblock]
[av_slideshow size=’featured’ animation=’slide’ autoplay=’true’ interval=’5′ control_layout=”]
[av_slide id=’5863′][/av_slide]
[av_slide slide_type=’image’ id=’5864′ video=” mobile_image=” video_ratio=” title=” link_apply=” link=’lightbox’ link_target=”][/av_slide]
[av_slide slide_type=’image’ id=’5865′ video=” mobile_image=” video_ratio=” title=” link_apply=” link=’lightbox’ link_target=”][/av_slide]
[/av_slideshow]
دیدگاهتان را بنویسید