دکتر شاهو صبار: منطق آموختنی است و کودکان ما آن را نمی‌آموزند

[av_slideshow size=’featured_large’ animation=’slide’ autoplay=’false’ interval=’5′ control_layout=”]
[av_slide slide_type=’image’ id=’6805′ video=” mobile_image=” video_ratio=” title=” link_apply=” link=’lightbox’ link_target=”][/av_slide]
[/av_slideshow]

[av_textblock size=” font_color=” color=”]
منطق آموختنی است و کودکان ما آن را نمی‌آموزند

دکتر شاهو صبار، استادیار دانشکدة مطالعات جهان و عضو کمیتة اجرایی کرسی یونسکو در فضای مجازی و فرهنگ

طی تحقیقی که دربارة علم و مطالب صحیح و ناصحیح در شبکه‌های اجتماعی روی دانشجویان دانشگاه انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که تفکر انتقادی دانشجویان از اطلاعات دریافتی از شبکه‌های اجتماعی (تلگرام) به‌طور باورنکردنی‌ای پایین است. نگران‌کننده‌ترین فضای نشر اطلاعات غلط فضاهای مجازی است. در تفکر انتقادی باید در نظر داشت که احتمال غلط بودن اطلاعات داده شده وجود دارد و هر چه بیشتر به اشتراک گذاشته شود این احتمال افزایش می‌یابد. این در حالی است که نگاه ما بر پایة اعتماد بر اطلاعات موجود در این فضاست، حال آنکه این محیط مملو از اطلاعات غلط و صرفاً برای جلب توجه مخاطب است.

تحقیق دربارة knowledge elution نیز نشان داد درصد بسیار بالایی از افراد دچار توهم دانش‌اند.

مفهوم علم نیز در حال تغییر است. علم به‌معنای بلدبودن مطالب بود؛ یعنی، هر چه اطلاعات شما بیشتر باشد، علم بیشتری دارید. اما، امروز نیازی به محفوظات ذهنی نیست و هوش مصنوعی در حال پرکردن بسیاری از فعالیت‌های ماست.

دانش در اصل منطق و استدلال و توانایی استدلال‌کردن و تحلیل‌کردن است. در شبکه‌های اجتماعی می‌توان هم دانش یادگرفت و هم استدلال. صرفاً با داده مواجه نیستیم، بلکه با استدلال همراه‌ایم. کودک در این محیط‌ها استدلال را می‌بینند و توانایی استدلال را می‌آموزد. استدلال امری آموختنی است. کودکانی در معرض بدرفتاری قرار دارند، توانایی استدلال و بیان منطقی را از دست می‌دهند.

در شبکه‌های اجتماعی بزرگ‌ترین دغدغه درستی و نادرستی اطلاعات نیست، بلکه باید این باشد که چگونه نحوة استدلال کردن را بیاموزیم. اطلاعات غلط را می‌توان با اطلاعات درست جبران کرد، اما اگر قدرت استدلال در فرد شکل نگیرد، بحران بسیار جدی‌تر خواهد شد.

اگر بخواهیم از منظر به دانش و علم در فضای مجازی کنیم، ساختن این بستر فکری لوازمی نیاز دارد: باید با حوزة کار علمی آشنا بود تا بتوان قدرت استدلال صحیح یافت. قواعد استدلال منطقی را باید آموخت. سهولت در به‌خطا افتادن را باید درک کرد. و مغالطه‌ها و بایسته‌ها را باید شناخت.

در این فضا افراد رشد می‌کنند، منطق و استدلال و دانش فرامی‌گیرند، و ممکن است این آموزش تحقق نیابد. سؤال این است که چگونه به تحقق آن در این محیط‌ها کمک کنیم.
[/av_textblock]