دانشکدة مطالعات جهان میزبان تنی چند از دانشجویان سنگاپور

[av_textblock size=’17’ font_color=” color=”]
گروهی شانزده نفره از دانشجویان دانشگاه ملی سنگاپور (NUS: National University of Singapore) طی سفری پنج روزه به سرپرستی دکتر فرید العطاس، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه ملی سنگاپور، با هدف آشنایی با وضعیت علمی، دانشگاهی، سیاسی و فرهنگی ایران، میهمان دانشکدة مطالعات جهان شدند. این دانشگاه که پیش‌تر نیز دانشجویان خود را در چند نوبت جهت بازدید از دانشکدة مطالعات جهان اعزام کرده است، در این بازدید، در صبح روز یک‌شنبه 6 اسفند، با سه سخنرانی مورد استقبال قرارگرفت. دکتر عاملی، رئیس دانشکدة مطالعات جهان، دکتر آهویی، استادیار گروه مطالعات ایران دانشکدة مطالعات جهان، و دکتر سمیعی، دانشیار گروه مطالعات ایران دانشکدة مطالعات جهان با محوریت سه موضوع به سخنرانی پرداختند.

دکتر عاملی در سخنرانی خود با عنوان «درک جهانی شدن در تعامل با آمریکایی‌سازی»، با ذکر این مقدمه که دیدگاه‌های جهانی دربارة ایران به‌دلیل تبلیغ‌های سوء رسانه‌های غربی تصویری نادرست است، به طرح موانع موجود در برابر درک درست یک پدیده پرداخت؛ از جمله پیش‌زمینه‌های ذهنی پیشین، تأثیر نخست، رویکرد رشته‌ای به ابعاد چندگانة موضوع، نوفه‌های ارتباطی که محصول اطلاعات نادرست است و بازتاب‌دهندة واقعیات نیست. به باور این استاد علوم اجتماعی و ارتباطات، جهانی شدن عبارت است از به‌اشتراک‌گذاشتن ارزش‌ها و اطلاعات در سطح جهانی که محصول توسعه صنعت حمل و نقل تندرو از یک سو و از سوی دیگر ظهور صنعت همزمان ارتباطات است که مفهوم فاصله را از بین برده است. با گسترش رسانه‌های ارتباطی در دهة 90 میلادی، و با تسهیل امکان تبادل اطلاعات با و امکان سفر به دورترین نقاط دنیا، جهانی شدن تبدیل به واقعیت فراگیر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شده است.

جلوه‌های سلطه‌آمیز آمریکا را در حضور فراگیر نظامی و سیاسی آمریکا در جهان از یک‌سو و از سوی دیگر تلاش فراگیر برای توسعة مدل ارزشی و فرهنگی آمریکا در جهان می‌توان ملاحظه کرد. غالباً جهانی‌سازی از کشورهای قدرتمند به دیگر کشورها دیکته می‌شود و روند از بالا به پایین دارد، اما عکس آن نیز صادق است. برای مثال، اشعار، فلسفه و باورهای مولوی از ایران به آمریکا و سایر نقاط جهان توسعه پیدا کرده است. لذا لایه‌های عمیق از جهانی‌شدن مردمی به‌صورت انتخابی و آگاهانه در حال شکل‌گیری است.

دکتر عاملی با بیان این مطلب که دموکراسی مفهومی است منطبق با نیازهای طبیعی انسان و برای همة مردم محترم قلمداد می‌شود، استفاده ابزاری از آن را مسئله‌آفرین دانست. آمریکاییان با برچسب عدم دموکراسی به کشورهای مختلف از جمله منطقة غرب آسیا، بهانه‌ای برای راه‌اندازی جنگ در دست گرفته‌اند. لیبرالیسم در مفهوم آمریکایی آن، یک نوع تحمیل به دیگر کشورها محسوب می شود.

جهانی‌شدن شرایط سیاسی و ژئوپولتیکی جهان را تغییر داده و تغییرات بزرگ‌تری در پیش است. فضای توسعة انتخاب‌ها و رقابتی‌شدن روش و سبک زندگی و شیشه‌ای‌شدن ارتباطات جهانی، معادلات زندگی مطلوب را تغییر داده است.

دکتر عاملی در بیان مفهوم جهان‌شدن به سه مفهوم جهانی‌سازی مقدس و غیرمقدس، جهانی‌شدن فعال و منفعل، و جهانی‌شدن فیزیکی و مجازی اشاره کرد. همچنین، سه دورة جهانی‌شدن را از هم متمایز ساخت. جهانی‌شدن سنتی، جهانی‌شدن مدرن و جهانی‌شدن ارتباطات محصول ظهور صنعت هم‌زمان ارتباطات است. در پایان ایشان تأکید کرد فضای جدید و فضای قدرت مردم است و قدرت مردم بر هر قدرت دیگری از جمله قدرت نظامی غلبه خواهد کرد. ما با شعور و آگاهی جهانی مواجهیم و افزایش میزان آگاهی شرایط سلطه‌آمیز را تغییر خواهد داد.

دکتر آهویی، در سخنرانی خود با عنوان «ایران در عرصة سیاست»، به معرفی ظرفیت‌ها، فرصت‌ها، ویژگی‌ها و جنبه‌های منحصربه‌فرد ایران در خاورمیانه و در جهان و نقش آن در سیاست پرداخت و ایران را از شش منظر بررسی کرد: ثروت ملی؛ قدمت؛ گسترة جغرافیایی؛ جنبه‌های منحصربه‌فرد ایران به لحاظ جغرافیایی، فرهنگی، سوق‌الجیشی، اقتصادی و جزآن؛ امنیت، و در مسیر ترانزیت.

دکتر سمیعی، با موضوع «آشنایی با اسلام شیعی»، از پنج منظر تاریخی، مبانی نظری، حقوقی، روحانیت، و فرهنگی به معرفی دیدگاه‌های شیعی در برابر سنی پرداخت و اذعان داشت اشتراکات این دو فرقه بیش از اختلافات آن دو است که متأسفانه مورد سوءاستفاده و تبلیغات غلط واقع شده است. شیعیان و اهل سنت سال‌ها در سراسر جهان در کنار هم بی‌هیچ عداوتی زیسته‌اند.