بیست‌وششمین نشست ژاپن‌شناسی: پداگوژی ژاپنی ستایش سایه‌ها یا تمنای روشنایی
بیست‌وششمین نشست ژاپن‌شناسی با عنوان «پداگوژی ژاپنی ستایش سایه‌ها یا تمنای روشنایی» با سخنرانی دکتر محمدرضا سرکارآرانی، استاد دانشگاه ناگویای ژاپن، در روز دوشنبه 7 شهریور ۱۴۰1 در دانشکدة مطالعات جهان دانشگاه تهران به‌دو صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
محور این نشست طرح سؤال‌های حضار دربارة فعالیت‌های دکتر سرکارآرانی و دو کتاب تمنای یادگیری 1 و 2 ایشان بود.
دانشجویان مطالعات ژاپن سؤال‌های خود را دربارة آزادی عمل در انتخاب رشته، آموزش در گروه و الغای فردیت، قانون‌زدایی در برابر قانون‌گزینی در مقاطع مختلف آموزشی، پژوهش و سنت‌های پژوهشی و ارتباط آن با فرایند‌های تفکر پیچیده و انتقادی، شاخص‌های ابتنای اهداف آموزشی بر واقعیت، جایگاه کتب درسی، تفاوت در تربیت معلم در کشورهای مختلف با توجه به تفاوت در اهداف و فرهنگ‌ها و بسترهای دیگر مطرح کردند. همچنین، سنجش رقابت در کلاس‌های دانشگاهی مطرح شد.
دکتر سرکارآرانی نخست، با تشکر ویژه از دکتر نقی‌زاده، مؤسس رشتة مطالعات ژاپن، اقدام ایشان را اقدام طیبه‌ای خواند که اصل آن ثابت و فرع آن در آسمان است. سپس، در خصوص شناخت و تبیین و جایگاه آن، وصف، فرهنگ مخصوص خاور دور، سنت‌های پژوهشی شرق و غرب، تفاوت فرهنگ شفاهی و مبتنی بر نگارش سخن گفت و افزود: «از هر ۱۰۰۰ خوانندة قهار ممکن است تنها ۱ یادگیرنده و از هر ۱۰۰۰ یادگیرنده تنها ۱ متفکر و از هر ۱۰۰۰ متفکر تنها ۱ منتقد و از هر ۱۰۰۰ منتقد تنها ۱ خلاق به‌وجود بیاید. ما باید خودم را هرس کنیم.»
ایشان همچنین در رابطه با تربیت مبتنی‌بر کار گروهی و عدم نفی فردیت، معیارهای آموزش ۹ سالة عمومی و تفاوت در درصد‌های اختصاص داده‌شده به مراکز عمومی و خصوصی آموزشی در مقاطع مختلف، تربیت اخلاقی و جایگاه کتب آموزشی و ایجاد همگانی در کشور و اهمیت مطالعة تاریخ توضیح داد. وی وظیفة تربیت را تنها محدود به مدرسه ندانست و آن را وظیفة جامعه معرفی کرد. همچنین، اظهار داشت: «تربیت معلم نیز وظیفة جامعه است.»
همچنین، در خصوص نسبت تولید علم در دانشگاه‌ها و ترویج علم و افزایش توقع‌ها و محدودیت‌های نسل جدید با افزایش امکانات آنان سخن گفت.
دور دوم پرسش‌های حضار حضوری و مجازی، در خصوص برقراری ارتباط با متون درسی و فهم آن‌ها بود، با تأکید بر مهارت‌های زبانی، ساختار آموزشی مبتنی‌بر تأمین نیرو، تربیت پنهان، تعریف نظام آموزشی بر مبنای چالش‌های جامعه و راهکارها، لباس فرم مدارس و رابطة آن با الغای فردیت، عواید تحصیلات عالیه در مقابل هزینه‌های آن، تحمیل فرهنگ مبتنی‌بر کتابت و تأثیر آموزش زبان دوم بر بین‌المللی‌شدن.
دکتر سرکارآرانی در خصوص ذهنیت مؤثر ژاپنی، اهداف آموزش و ضرورت رویکردسازی نیز توضیحاتی داد. ایشان بخشی از کتاب در ستایش سایه‌ها اثر جونیچیرو تانیزاکی و ترجمة محمد دارابی را قرائت کرد. سپس، در خصوص سبک‌های ارتباطی، مفهوم برف شب، تفاوت در سنت شفاهی و کتبی، بنیادهای تربیت پنهان، دلایل اهمیت و فواید لباس موّحد و جامعه‌ای با لباس‌های تعریف‌شده برای مشاغل، تجربة سنگاپور در آموزش کمتر و یادگیری بیشتر، و مفهوم کیفیت و رنج یادگیری مطالبی بیان کرد و در تعریفی از کیفیت، آن را پرداختن به جزئیات تا حد ممکن دانست.
دکتر ناهید پوررستمی، استادیار بخش مطالعات ژاپن در دانشکدة مطالعات جهان ، ادارة این نشست را برعهده داشت. وی از دکتر بنی‌هاشمی، سفیر سابق ایران در مجارستان و وابستة علمی سابق ایران در ژاپن، و حاضر، برای تلاش‌های ایشان تقدیر و تشکر کرد. دکتر بنی‌هاشمی گفت: «مسئلة اصلی دکتر بنی‌هاشمی این بوده است که چرا ژاپن، ژاپن شد؟ ایشان در زمان خدمت و برای انجام پروژه‌ای در خصوص شناساندن ایران و فرهنگ ایرانی به دانش‌آموزان ژاپنی از نظرات جناب دکتر سرکارآرانی بسیار بهره بردند و توانستند در این پروژه به ۴۰۰۰ دانش‌آموز در توکیو شمه‌ای از ایران و فرهنگ ایرانی را معرفی کنند.»
در این نشست دکتر محمد سمیعی، رئیس دانشکدة مطالعات جهان نیز حضور داشت. ایشان در خصوص پیگیری و علاقه‌مندی دانشجویان رشتة مطالعات ژاپن و همت بخش مطالعات ژاپن در تداوم برگزاری نشست‌ها قدردانی کرد و آن را مثال‌زدنی دانست.
پیش از سخنرانی دکتر سرکارآرانی، رقیه رهبری‌فرد، دانش‌آموختة مطالعات ژاپن، گزارشی دربارة دو کتاب دکتر سرکارآرانی قرائت کرد و به تبیین مفهوم پداگوژی و بیان مختصری از حیات علمی دکتر سرکارآرانی پرداخت.
فیلم این سخنرانی‌های این نشست در آدرس زیر در دسترس علاقه‌مندان است.
دیدگاهتان را بنویسید