یازدهمین سلسله‌نشست‌های ژاپن‌شناسی: جایگاه نظام اداری ژاپن در توسعة اقتصادی
یازدهمین سلسله‌نشست‌های ژاپن‌شناسی با عنوان «جایگاه نظام اداری ژاپن در توسعة اقتصادی» در روز دوشنبه 27 اردیبهشت 1400 با سخنرانی استاد دکتر محمد نقی‌زاده، استاد مدعو گروه مطالعات ژاپن دانشگاه تهران، به‌طور مجازی در دانشکدة مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد.
استاد دکتر نقی‌زاده عصر نارا را عصر سازمان‌دهی اداری ژاپن خطاب کرد که تا قرن 11 و 12 میلادی و در دورة هی‌آن ادامه پیدا می‌کند. در دوران هی‌آن به‌تدریج ژاپنی‌ها پی بردند اقتباس از روش اداری چین دیگر لازم نیست و در دستگاه اداری باید خود، مستقلانه، دست به ابداعات جدیدی بزنند. از همین دوره، به‌تدریج نفوذ اشرافیت در سازمان اداری کشور کاهش می‌یابد. از این دوران به بعد طبقة سامورایی‌ها روی کار می‌آیند و قدرت نیمه‌نظامی امور اداری کشور را به‌دست می‌گیرد. با روی کار آمدن توکوگاوا و دولت مرکزی فئودالی و منسجم آن، هر یک از دایمیوها برنامه‌های سازمان اداری خود را داشتند و بیشتر بر اساس چگونگی دریافت مالیات بوده است. استاد دکتر نقی‌زاده افزود: «مالیات امری است که در فرهنگ اقتصادی و اجتماعی و بروکراسی و سیاسی ژاپن جاافتاده است، برخلاف ایران که جانیفتاده است.»
این استاد ژاپن‌شناس، در کتاب دو جلدی خود با عنوان مبانی تفکرات اقتصادی و توسعة ژاپن، نظریه‌های مطرح در دوران فئودالیسم ژاپن را به‌دقت شرح داده است. بر اساس نئوکنفوسیوس، توکوگاوا اخلاق را جزو برنامه‌های کاری می‌داند. نئوکنفوسیوس همان کنفوسیوس چینی است که ژاپنی‌ها همچون همة کارهای دیگر، آن را با شرایط خود تطبیق می‌دهند. خوشبختانه، در ژاپن فرهنگ تولید و انباشت همواره وجود داشته است و این فرهنگ را وامدار استیلای دوران فئودالی و ثبات حاکمیت برای مدتی طولانی، سرمایه‌گذاری و کشت برنج‌اند. استاد دکتر نقی‌زاده افزود: «در کشوری که فرهنگ تولید جایی ندارد هماهنگ کردن ابداعات نوین با داخل و استفاده از تجربیات داخلی کمکی نمی‌کند.»
به‌گفتة استاد دکتر نقی‌زاده، «ژاپن هم در دورانی که دویست و چند سال منزوی بود و خود را منزوی کرد، یاد گرفت چطور باید تولید و مصرف کند. ما در ایران به این نقطه نرسیده‌ایم. همواره، در به روی خارجی و بیگانه باز بوده است و غفلت کرده‌ایم. یکی از ژانرهایی که من همیشه بارها تکرار کردم در اقتصاد ایران وارد شده است به‌علت حضور سرمایه‌های تجاری برای تولید کالا در خارج و وارد کردن آن به داخل بوده است. واردکردن در ایران فرهنگ شده است، نه تولیدکردن.»
ادارة این نشست را دکتر ناهید پوررستمی، استادیار رشتة مطالعات ژاپن دانشکدة مطالعات جهان و معاون آموزشی و پژوهشی این دانشکده بر عهده داشت.
این نشست مجازی با پرسش حضار و پاسخ استاد به‌کار خود پایان داد.
مشاهده فیلم نشست در:
https://aparat.com/v/EbvaW
https://aparat.com/v/Q2ACD
دیدگاهتان را بنویسید