نشست علمی جنگ اقتصادی روسیه و غرب

نشست علمی “جنگ اقتصادی روسیه و غرب” به همت گروه مطالعات روسیه دانشکده مطالعات جهان روز دوشنبه 15 آذر در محل تالار حنانه دانشکده مطالعات و با حضور جمع کثیری از دانشجویان، اساتید و کارشناسان این حوزه برگزار شد. این نشست که به مناسبت آغاز سومین سال تحریم های روسیه پس از بحران اوکراین برگزار گردید، در دو موضوع ابعاد اقتصادی و سیاسی تحریم ها با حضور ایگور ماکاروف استاد اقتصاد جهانی مسکو و دکتر جهانگیر کرمی دانشیار دانشکده مطالعات جهان دنبال شد.

در ابتد دکتر ایگور ماکاروف سخنرانی خود در زمینه ” تحریم های غرب علیه روسیه ” آغاز کرد و ضمن اشاره به فشار ناشی از این تحریم ها به اقتصاد روسیه گفت:اين تحريم‌ها در پنج زمینه بر روسيه اعمال شده است فنی – تكنيكي و صنعت نفت و گاز؛امور مالي و بانكي؛ صنايع دفاع؛تحريم ها در شبه جزیره كريمه و در زمينه افراد ديپلماتيك. وی سپس افزود: تحریم ها در زمینه نفت وگاز نیز شامل: ممانعت از صادرات تكنولوژي و برداشت نفت و گاز در قطب شمال، ممانعت از عقد قراردادهاي جديد و فسخ قراردادهاي نفتي سابق است.

ماکاروف همچنین گفت: تحریم های مالی و بانکی امریکا و غرب باعث بروز مشکلاتی در روند پرداخت بدهی های روسیه شده، بازپرداخت بدهی ها بر اساس واحد پول امریکا “دلار” است، لذا با افزایش چشمگیر ارزش دلار نسبت به روبل، این بدهی ها نیز افزایش یافته است. از نظر ایشان، در حوزه نظامی تحریم ها موجب توقف هر گونه خرید و فروش، صادرات و واردات تسلیحات نظامی شده و شرکت های ثالثی که در زمینه نظامی با روسیه همکاری کنند مشمول ایت تحریم ها خواهند بود. استاد دانشگاه مسکو در ادامه افزود:در راستای مقابله با تحریم های نظامی امریکا و اتحادیه اروپا بر علیه روسیه، دو طرح در دستور کار قرار دارد: افزایش سهم بودجه تسلیحاتی و افزایش سطح فروش تسلیحات به ایران، هند، چین و سنگاپور.

دکتر ایگور ماکاروف در پایان گفت: در بخش تحریم شخصیتهای دیپلماتیک و برجسته روسی، از ورود افراد و شخصیتهای دیپلماتیک و برجسته به اروپا و آمریکای شمالی ممانعت به عمل می آید، بطوریکه دیپلمات های روس شرکت کننده در سازمان بین الملل اجازه دور شدن از مقر سازمان بین الملل به مسافت بیش از یک کیلومتر را ندارند. لذا دولت روسیه نیز در اقدامی تلافی جویانه برخی شخصیت‌های غربی و اروپایی را تحریم کرد و همچنین در اگوست ۲۰۱۴ واردات مواد غذایی و کشاورزی از کشورهای تحریم کننده به روسیه را ممنوع نمود.

پس از وی دکتر جهانگیر کرمی به بررسی مسایل موجود میان روسیه و امریکا پرداخت و گفت: حداقل ۴مسئله بعد از فروپاشی ساختار شوروی میان روسیه و امریکا وجود دارد : مسئله سوریه،بحران اکراین،مسئله سپر دفاع موشکی و تحریم های غرب و امریکا علیه مسکو. در زمینه مسئله سوری، پس از جنگ سرد، سوریه مهمترین عرصه رقابت میان امریکا و روسیه است. و اتحاد سنتی میان روسیه و سوریه از سویی و نیز بهره گیری روسیه از سوریه به عنوان اهرم کنترل ترکیه از سوی دیگر ، سوریه را به مسئله حساسی برای ‌روسیه تبدیل کرده و امریکا نیز در جهت تامین منافع متحدین منطقه ای خود به ویژه عربستان حضور پر رنگی در کارزار سوریه دارد.

وی در زمینه بحران اوکراین افزود: علاوه بر پیوند تاریخی میان روسیه و اکراین و نیز امکان دسترسی به دریای سیاه از طریق اکراین، از دست دادن اکراین به منزله از دست دادن تمام نقاط ژئوپلیتیکی روسیه است.دکتر کرمی سپس به مسئله سپر دفاع موشکی پرداخت و گفت: این موضوع نیز از مسایل مهم برای روسیه است و عدم استقرار سپر دفاع موشکی به منزله تهدید قدرت هسته ای روسیه است .شایان ذکر است که روسیه و امریکا با تفاوت های اقتصادی در شاخص جی دی پی در موضوع هسته ای قدرتی برابر دارند.

مدير گروه آموزشي مطالعات روسيه، آسياي ميانه و قفقاز همچنین به تحریم های غرب و امریکا علیه مسکو اشاره کرد و گفت: این تحریم به همراه افول قیمت نفت موجب کاهش پنجاه درصدی صادرات و واردات روسیه شده است. وی سپس به تبیین شباهتها و تفاوتهای ایران و روسیه در موضوع تحریم پرداخت و این شباهت را در اقتصاد رانتی ( نفتی) و نیاز به فناوری های غربی دانست. و ی در زمینه تفاوتها به ذکر موارد ی پرداخته و گفت: اقتصاد ادغام شده روسیه در سازمان تجارت جهانی در مقایسه با ایران موجب تاثیر بیشتر تحریم ها علیه روسیه شده است و سابقه ی بیش از سی ساله ایران در تحریم در مقایسه با تحریم سه سال گذشته علیه روسیه شرائط را برای ایران آسانتر ساخته است.

جلسه با پرسش و پاسخ به پایان رسید.