نشست علمي استادان دانشکدة مطالعات جهان و دانشگاه مطالعات خارجي توكيو با موضوع نسبت اسلام و سياست
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
نشست علمي يك‌روزة استادان دانشکدة مطالعات جهان دانشگاه تهران و دانشگاه مطالعات خارجي توكيو روز سه‌شنبه ٣٠ بهمن ١٣٩٧ (١٨ فورية ٢٠١٩) در ژاپن برگزار شد.
اين نشست با حضور دكتر علي‌اكبر عليخاني، دانشیار و مدیرگروه مطالعات غرب آسیا و آفریقای شمالی و دكتر علي گل‌محمدي، استادیار گروه مطالعات جنوب و شرق آسیا و اقیانوسیه، از دانشكدة مطالعات جهان دانشگاه تهران، و پروفسور ياسويوكي ماتسوناگا و پروفسور نوبواكي كُندو از دانشگاه مطالعات خارجي توكيو، دكتر ياماگيشي توموكو از دانشگاه ميجي، و دكتر كِنجي كورودا، متخصص ايران برگزار شد.
در اين نشست با رياست پروفسور كندو و با حضور دانشجويان دانشگاه مطالعات خارجي توكيو، نخست پروفسور كندو و پروفسور ماتسوناگا در مورد موضوع نشست و مراحل شكل‌گيري آن توضيحاتي دادند.
در نشست صبح، نخستین سخنران كليدي دكتر عليخاني بود كه به تبيين ديدگاه‌هاي خود دربارة اسلام و سياست، تفاوت دو مفهوم اسلام سياسي و سياست اسلامي، و ديدگاه‌هاي مختلف در خصوص نسبت اسلام و سياست در ايران پرداخت.
دومين سخنران كليدي پروفسور ماتسوناگا بحث خود را در مورد سكولاريسم در ايران و مخالفان آن مطرح کرد.
در نشست بعدازظهر، دكتر كورودا و دكتر گل‌محمدي سخنرانی داشتند و نظرات تكميلي و نقدهاي خود را بر مباحث مطروح در نشست صبح بيان كردند. در ادامه، نخست دكتر عليخاني و سپس دكتر ماتسوناگا به تبيين بخش ديگري از موضوع پرداختند. حدود دو ساعت از وقت نشست به بحث و گفتگوي استادان و دانشجويان حاضر در نشست اختصاص يافت.
گفتني است روز دوشنبه ٢٩ بهمن (١٧ فوريه) نيز دكتر عليخاني در جلسه‌اي با حضور دانشجويان دكتراي دانشگاه مطالعات خارجي توكيو، دربارة «ريشه‌هاي مدهبيِ خشونت در خاورميانه» سخنراني كرد و به پرسش‌هاي دانشجويان پاسخ گفت. اغلب دانشجويان حاضر در نشست، در حال تحصيل در رشتة مطالعات صلح و منازعه بودند.
همچنین، به دعوت دانشگاه يوكوهاما سيتيِ ژاپن، دكتر علي‌اكبر عليخاني و دكتر علي گل‌محمدي روز پنج‌شنبه 2 اسفند 1397 (٢١ فورية ٢٠١٩)، به بحث و گفتگوي علمي با دانشجويان اين دانشگاه پرداختند. این دانشجویان در حال تحصیل در رشتة علوم سياسي و روابط بين‌الملل بودند و حوزة تخصصيِ تحقيق و كار آن‌ها ايران و كشورهاي خاورميانه بود.
مباحث اين نشست در دو محور «ديپلماسي و سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران» و «جامعه و فرهنگِ ايران و كشورهاي اسلاميِ خاورميانه» برگزار شد. در ابتداي جلسه، پس از سخنران دکتر علیخانی و دکتر گل‌محمدی، به سؤال‌های مکتوب و از پیش ارسال‌شدة دانشجویان پاسخ گفتند. بخش پاياني جلسه به پرسش و پاسخ شفاهي دانشجويان اختصاص داشت و دو استاددانشکدة مطالعات جهان به سؤال‌ها و ابهام‌های دانشجويان پاسخ دادند.
دکتر علیخانی در پایان این سفر دل‌نوشته‌ای دارد که در ادامه می‌خوانیم.
بسمه تعالی
فرودگاه؛ نبض زندگی
به دعوت دانشگاه توکیو برای ارائة چند سخنرانی در تاریخ 24 بهمن 1397 عازم ژاپن شدم. ساعت حدود 7 عصر فروگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) بودم. خلوتی فرودگاه به‌شدت توجهم را جلب کرد. تعداد کارکنان و کارمندان فرودگاه از تعداد مسافران بیشتر بود. خیلی غم‌انگیز بود، اما با سوارشدن به هواپیما فراموش کردم. ورود به فرودگاه دوحه و توقف چند ساعته در آن، داغم را تازه کرد. آخرین باری که چند سال پیش فرودگاه دوحه را ورانداز کرده بودم تا به امروز، توسعة کمّی و کیفیِ این فرودگاه حیرت‌انگیز و باورنکردنی بود. حرکت به سمت ژاپن دوباره موضوع را در ذهنم به حاشیه راند.
در برگشت، دوشنبه 5 اسفند ساعت 30/11 صبح در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی پیاده شدم. خشکم زد. مثل اینکه دنیا بر سرم خراب شد. از غصه اشکی بر گونه‌ام چکید و اندوه بزرگی قلبم را فشرد. خدای من چرا بزرگ‌ترین و مهم‌ترین فرودگاه بین‌المللیِ یک کشور 80 میلیونی این قدر خلوت و خالی است؟ چرا شبیه فرودگاه متروکۀ یک شهر کوچک در یک نقطة دور است؟ ضرب‌المثلی در فارسی است که می‌گوید: «انگار خاک مرده -یا گرد مرگ- پاشیده‌اند» و حاکی از بی‌رمقی و بی‌رونقی و ناپویایی و سرزنده‌نبودن است. شاید این بار برای این به این شدت خلوت و خالی‌بودنِ فرودگاه مرا تحت تأثیر قرار داد که شب قبلش فرودگاه هانِدا در توکیو را– که فقط یکی از دو فرودگاه بین‌المللی توکیوست- خوب کشف کردم و حجم انبوه مردم و پروازها و تأسیسات و تجهیزات و مدیریت توان‌مندِ آن همه پیچیدگی را دیدم، و صبحش دنیای بزرگ و عجیب فرودگاه دوحه را دیدم که خودش شهر بزرگی است. گذشته از ده‌ها سالن مملو از ده‌ها هزار مسافر، برای سوارشدن به هواپیما که خیلی دور بود با اتوبوس بخشی از محوطة پروازی فرودگاه را طی کردیم که شاید حدود بیست دقیقه طول کشید. خودش شهری بود با جاده‌ها و پل‌های زیرگذر و روگذر، و فقط در مسیر ما عبور خودروهای کتیرینگ و سوخت‌رسان و سایر خودروهای در حال مأموریت ازدحام ایجاد کرده بود. به همراهم گفتم: «ببینید چه حجمی از پرواز انجام می‌شود که داخل فرودگاه ترافیک خوردوست.» و او به شوخی گفت: «چند وقت دیگر چراغ قرمز هم می‌گذارند.»
الان که دو روز از ورودم می‌گذرد اندوه سنگین گریبانم را رها نمی‌کند و این نه اندوهِ صرفاً فرودگاهی خلوت، که اندوه ملتی رنج کشیده و امیدوار است. شاید بیش از 99 درصد مردم ایران اصلاً ندانند فرودگاه امام کجاست و هیچ وقت هم گذارشان به این فرودگاه نیفتد، اما این فرودگاه در سرنوشت و زندگی تک‌تک آنان آثار عینی دارد. امروزه، فرودگاه بین‌المللی هر کشوری قلب تپندة رشد و توسعه و زندگی و سرزندگی آن ملت است. فرودگاهی شلوغ که هر سی ثانیه یک پرواز می‌نشیند و برمی‌خیزد خودِ شلوغی‌اش فی نفسه ارزش نیست، بلکه علامت و شاخصی است که نشان می‌دهد چرخ‌های اقتصادی و تجاری و سیاسی و علمی و فرهنگی آن کشور در حال چرخش و گردش است و آن کشور و مردمانش در معادلات و مبادلات جهانی جایگاه و حضور دارند و اقتصاد و سیاست و علم و فرهنگش در تعامل و تحول و تعالی است. امروزه، شرایط با سی سال و پنجاه سال و صد سال گذشته تفاوت کرده است. در قرن بیست‌ویکم یکی از مهم‌ترین شاخص‌های عزت، قدرت، عظمت، حکمت و توانایی هر کشوری، داشتن فرودگاه‌های بزرگ و شلوغ و پررفت‌وآمد است، چون این رفت‌وآمد و ازدحام در اصل نشانگر صدها مؤلفۀ اقتصادی، اجتماعی، علمی، فرهنگی و سیاسی است. اما چرا فرودگاه وطن من اینقدر دچار غربت شده است. ای ایران عزیز، تو را چه شده که قلب تپنده‌ات را بی‌نشاط می‌بینیم. ای وطن عزیزم، ای خسته از منازعات و کشمکش‌های سیاسی، ای رنجور از خردهای خفته، به شکوه پابرجایت و به افتخار دوران‌هایت امیدوار باش. خون‌های ریخته‌شده به پایت شور و نشاط و پویایی را به تو برمی‌گرداند. فرزندان غیرتمندت تو را به اوج عزت می‌رسانند.
ای شب آشفته برو، وی غم ناگفته برو ای خرد خفته برو، دولت بیدار بیا
علی اکبر علیخانی، دانشیار دانشگاه تهران
[/av_textblock]
[av_slideshow size=’featured_large’ animation=’slide’ autoplay=’true’ interval=’5′ control_layout=”]
[av_slide slide_type=’image’ id=’7653′ video=” mobile_image=” video_ratio=” title=” link_apply=” link=’lightbox’ link_target=” video_controls=” video_mute=” video_loop=” video_autoplay=”][/av_slide]
[av_slide slide_type=’image’ id=’7679′ video=” mobile_image=” video_ratio=” title=” link_apply=” link=’lightbox’ link_target=”][/av_slide]
[/av_slideshow]
دیدگاهتان را بنویسید